Fathach Domhanda

Fionnachtana Crann is Airde Timpeall an Domhain

  • Feabhra 21, 2024

I gcaitheamh na mblianta, tá na crainn is airde ar domhan tar éis suim a mhúscailt i measc eolaithe, nádúraí, agus turasóirí araon. Ó California go dtí an Indinéis, tá ceannródaíocht déanta i dtaighde chun a fháil amach cé chomh hard is féidir le crainn fás agus conas is féidir a n-airde a thomhas ar bhealach cruinn.

Is iad na Sequoia Deirge (Sequoia sempervirens) as California na crainn is airde ar domhan, le roinnt acu ag sroicheadh airde os cionn 115 méadar. Buaicphointe an phobail taighde ná fionnachtain Hyperion, a mheastar a bheith thart ar 116.7 méadar ar airde. Tá na crainn mhóra seo suite laistigh de Pháirc Náisiúnta Redwood i dtuaisceart California, áit a bhfuil clár dian caomhnaithe i bhfeidhm chun a dtodhchaí a chosaint.

Chun airde na gcrann móra seo a dhearbhú, úsáidtear modhanna éagsúla. Déantar an tomhas traidisiúnta trí staighre ais airde (climbing height pole) a úsáid, cé gur minic gur dúshlánach an tasc é seo agus d'fhéadfadh sé damáiste a dhéanamh don chrann. Le blianta beaga anuas, tá teicneolaíocht nua, cosúil le LiDAR (Light Detection and Ranging), tagtha chun cinn. Úsáideann LiDAR bíomaí léasair a astaítear ó eitleán, drón nó fiú ón talamh chun cruth crainn a mhapáil go beacht. Leis an teicneolaíocht seo, is féidir le heolaithe na crainn is airde a aithint go héasca gan iad a chur i mbaol fisiceach.

I mbailte eile ar domhan, cosúil le Crainn Koompassia (Koompassia excelsa) i mBorneo agus Shorea (Shorea faguetiana) i gcodanna den Áise Theas Thoir, sroicheann na beithigh láidre seo airde suntasach freisin, rud a fhágann go bhfuil siad ar na crainn is airde ina réigiún.

Is iad crainn na paistí scáthúla seo, nach bhfuil ach áit saothraithe acu uaireanta, is mó a léiríonn an éagsúlacht agus an cumas neamhspleách fás sa nádúr. Ní hamháin go mbíonn na crainn mhóra seo tábhachtach mar fhalanna carbóin, ach feidhmíonn siad freisin mar ecosistéamaí tacaíochta do go leor cineálacha speiceas lena n-áirítear éin, feithidí agus mamacha beaga.

Le hidirghabhálacha teicneolaíochta níos fearr agus le tiomantas éiceolaíoch d'fhás agus forbairt na gcrann móra sna páirceanna náisiúnta seo, tugtar an deis dúinn tuiscint níos doimhne a fháil ar an idirghníomhaíocht thar na mílte bliain a chumasaíonn a bhfás suntasach. Faoi dheireadh, luíonn an dúshlán ar chinnirí caomhnaithe agus ar an tsochaí araon a chinntiú go bhfuil dromchla an domhain in ann tacaíocht a thabhairt do na crainn is airde i gcónaí.